انجیر
” والتین و … لَقَد خلقنا الإنسانَ فی أحسَنِ تَقویم ” سوره تین آیه (3-1)
سوگند به انجیر … ما انسان را به بهترین قوام آفریدیم.
و قرآن به دنبال قسم به انجیر و زیتون و سینا و شهر امن مکه، میفرماید:
” وَ لَقَد خَلَقنا الإنسان فی أحسَنِ تقویم “
این مسأله نشانگر رابطهای است بین انجیر و زیتون و امنیت و قوام بدن و سلامتی انسان.
امام رضا (علیه السلام) میفرمایند:
” يشد العظم و یَنبِت الشَعر و یذهب بالداء حتّی لا یِحتاج معه الی الدواء “
انجیر استخوان ها را (که قوام بدن است) استحکام میبخشد و موی را میرویاند و درد را از بین میبرد، تا جایی که با وجود آن، به دارو نیاز نیست. [1]
انجیر تازه حاوی 90 درصد و انجیر خشک حاوی 24 درصد آب میباشد.
مشخصات گیاه انجیر
اندام مورد استفاده: برگ و میوه
مشخصات گیاه: درختی است که بابرگهای پهن، بزرگ و پنجهای شکل. میوه انجیر از نظر گیاهشناسی محفظهای گیاهی است که گلهای نر و ماده در درون آن واقع شدهاند و موقع رسیدن میوه، دنبالۀ گلهای ماده و کاسۀ گل و قسمت تحتانی آن گوشتی ضخیم و خوردنی میشود. تکثیر انجیر از طریق خوابانیدن شاخههای آن انجام میگیرد.
خواص درمانی: مقوی نیروی جسمی، دارای طبیعت گرم، نیروزا، رفع کننده خشونت سینه، درد سینه، سرفه، خنک کنندة قلب، ملین ملایم، مسکن حرارت و تشنگی و رفع کننده ورم طحال، مفید در معالجه بواسیر.
محققان آنزیمی را در انجیر به نام فیین کشف کردهاند که در هضم غدا کمک میکند. اخیراً نیز یک ماده شیمیایی ضد سرطانی از انجیر جدا کردهاند که این ماده در مورد تومورهای بدخیم انسان اثرش خیلی بیشتر و محسوستر از تومورهای بدخیم موشهای مورد آزمایش بوده است.
ترکیبات شیمیایی:
میوه: فیین، مالیک اسید، کاروتن، مواد ازته، مواد قندی، پروئوز، آمینواسید، تایروزین، کراوین، آنزیم لیپاز، پروتئاز، سروتی نیک اسید.
مواد معدنی: کلسیم، آهن، فسفر و… ویتامین A، تیامین، رایبوفلاوین دیناسین
برگها: برگاتین، پیسین، ماده تلخ فیکوسین، اوره آز، پاپائین، تایروزین، نوعی گلوکوزید، روتین که حاوی گلوز
طریقه مصرف:
میوه انجیر:
انجیر نیروزا، مقوی نیروی جسمی، کمک کننده به هاضمه، ملین و تسکین دهندة تشنگی و حرارت است.
دمکردة میوه انجیر:
اگر مقداری انجیر را با شنبلیله دم کرده و در چند نوبت به طور منظم مصرف نمائید، برای رفع خشونت سینه، سرفه و دردسینه مفید است.
محلول غرغره:
برای رفع ورم حلق، 50 گرم انجیر زرد را به مدت 15 دقیقه در نیم لیتر شیر بجوشانید، سپس محلول را صاف کرده و در صورت تمایل آن را شیرین کنید. اگر این محلول را برای رفع ورم های حلق، به طور مرتب غرغره نمائید بسیار مفید است.
قهوه انجیر:
مقداری انجیر را بو داده و بسائید و به صورت قهوه در آورید. این قهوه برای سیاه سرفه، برونشیت، ذات الریه حاد و نزله تجویز میشود.
انجیر یا میوه بهشتی:
در قرآن کریم، از انجیر تعریف شده حتی به آن قسم خورده شده است. و این کلام آسمانی، ارزش انجیر را نشان میدهد.
چه بسا کسانی که در زمستان انجیر را خیسانده و برای اشتها به کودکان خود میدهند. دانش پزشکی به همه این مطالب و تجربیات صحه میگذارد و این واقعیات را از نظر علمی تأیید میکند که انجیر میوه با ارزشی است و از لحاظ تأمین سلامتی برای همه ضروریست.
وجود مقدار زیادی فسفر این حقیقت را نشان میدهد که انجیر در پرورش هوش و حافظه بسیار مفید است. سرشار بودن انجیر از پتاسیم، تأمین کنندة سلامتی کودکانِ ضعیف و کم خون و بی اشتها است. وقتی بدانیم که گذشته از مواد زندگی و حیاتی، انجیر به مقدار کافی دارای ویتامین B6 , B2 ,B1 ,A و ویتامین ث میباشد، آن وقت قبول خواهیم کرد که چرا در کتاب آسمانی ما این میوه این قدر مورد تجلیل قرار گرفته است. انجیر میتواند در بیماران مبتلا به نقرس و عدم کفایت کبد و رماتیسم مزمن مؤثر باشد.
روایات درباره مصرف انجیر
امام رضا (علیه السلام): “یشّد الغم و العظم”… انجیر، دهان و استخوان را محکم میکند.
(محاسن جلد (2)- ص 554 – مکارم الاخلاق- ص198- اصول کافی- جلد6- ص 358- طب الائمه – ص137)
امام رضا (علیه السلام): ” هویجد للقولنج “… انجیر برای قولنج خوب است.
(همان)
امام باقر(علیه السلام) از امام علی(علیه السلام) نقل میکنند که فرمودند: انجیر را بخورید که برای قولنج نافع است. ولی گوشت ماهی را کم بخورید که بدن را از بین میبرد و بلغم را زیاد مینماید و نفس روح را غلیظ میکند (همان).
امام (علیه السلام): ” اکل الّتین یلین السدود و هو نافع لریاح القولنج “
خوردن انجیر، سده های بدن را نرم میکند و برای بادهای قولنج مفید است. بعد فرمود: شبها از آن کم بخورید.
دانشمندان طب میگویند: انجیر، مزاج را ملین میدهد و دمل های چرکین را درمان میکند. شیرابۀ آن را اگر به ریشۀ دندان بمالند درد را ساکن میکند.
دکتر جزایری میگوید: انجیر کبد را تقویت نموده، ورم طحال را سرد مینشاند و خوردن آن با گردو مقاومت بدن را در برابر سموم بالا میبرد، بوی بد دهان را از بین میبرد.
[1] ) سفینه البحار ، بحار الشیعه ، کافی و محاسن برقی ، حدیث (3-9)